ŞANLIURFA'DAN MARS'A GİTME YARIŞINA NİÇİN KATILMALIYIZ?

Bugün evlerimizde, işyerlerimizde ve halka açık alanlarda kullanılan Wi-Fi kablosuz internet teknolojisi aslında NASA tarafından bir uzay alt araştırma programı için geliştirilen bir teknolojidir. Uzay araştırmalarına ülkeler ve şirketler çok büyük yatırımlar yapmaya devam etmektedir. Teknoloji yarışında çok küçük bir fark bile çok büyük etkiler ve sonuçlar yaratabilmektedir. Bu dünyanın yaşam ekosistemini insanlar olarak maalesef doğru yönetemiyoruz. İklim değişikliği, kutuplardaki buzların erimesi, karbon salınımı, sera etkisi, içilebilir suların azalması benzeri sorunlarımız var. Dünya Doğayı Koruma Vakfı’nın (WWF) açıkladığı rakamlara göre içilebilir tatlı suyun dünyadaki toplam su miktarındaki payı%3’ün altında ve bu içilebilir suyun büyük kısmı kutuplarda yer almaktadır.

Şöyle düşünelim, savaş kelimesinin çok kötü anlamı ve beraberinde getirdiği çok acı hatıraları vardır. Fakat ülkeler arasında yakın tarihte yapılan I. ve II. Dünya savaşlarına bakıldığında savaş sırasında ülkeler arasında oluşan rekabet ve hayatta kalma içgüdüsünün bugün kullanmakta olduğumuz birçok teknolojinin temelini oluşturduğunu söyleyebiliriz. Bu savaşlar bugün uzay yarışı, ekonomi savaşı, siber güvenlik savaşı vb. şeklinde isim değiştirerek her an devam etmekte ve böylece teknolojinin gelişmesine doğrudan ve dolaylı katkılar sunmaktadır.

Yaklaşık 50 metre yüksekliğinde ve 100 ton kargo yükü taşıyabilen, yeniden kullanılabilir

Starship SN9 ve SN10 uzay aracı prototipleri Teksas yakınlarındaki Boca Chica köyündeki

fırlatma üssünde yan yana görünüyor.

Mars, dünyaya göre yaşam şartlarının oldukça zorlu ve kötü olduğu bir yapıya sahiptir. Eğer biz orada bir yaşam alanı, koloni oluşturmayı başarırsak bunu dünyamızı güzelleştirmek için de elbette kullanabileceğiz.Topraksız tarım, karbondioksitin oksijene dönüşümü, içilebilir su elde edilmesi örnek gelişmeler olarak gösterilebilir. Bazı benzerliklerinden dolayı Mars’a dünyanın küçük kuzeni denmektedir. Mars’ta sıcaklık -87 dereceye kadar düşer. Atmosferi dünya atmosferine kıyasla %1’den daha düşük kalınlıktadır. Yüzeyinde yüksek radyasyon bulunmaktadır. Atmosferinin %95’i karbondioksitten oluşmaktadır. Kızıl gezegen olarak adlandırılmasının sebebi yüzeyindeki demirin paslanmasından kaynaklanmaktadır. 1 Mars günü dünyadan 40 dakika fazla yani 24 saat 40 dakikadır. Bir Mars yılı ise yaklaşık 2 dünya yılına eşit olan 686 gündür. Mevsimleri oluşturan eğiklik açısı dünya için 23.5 derece iken Mars için bu eğiklik 25.2 derecedir. Bu sebeple dünyadakine benzer mevsimler görülmektedir. İnsanlı bir uzay aracının Mars’a ulaşma süresinin yaklaşık olarak 9 ay süreceği tahmin edilmektedir. Bu 9 aylık yolculuk süresinin insan üzerindeki fizyolojik ve psikolojik etkileri halen tartışılmaktadır.

SpaceXuzay taşımacılığı şirketi kendine Mars’a gitme hedefi koyan özel bir şirket. Bu şirket NASA’yı, Mars’a gitmeyi geciktirdiği için oldukça eleştirmektedir. Napolyon’un ünlü sözünü hatırlatan bir durum:“Bir işin iyi yapılmasını istiyorsan, kendin yap.”. İşte SpaceX şirketide aynen bunu yapıyor. İlk hedef Ay, eğer Ay yüzeyinde bir koloni kurulması başarılırsa uzaya gitmek çok daha kolaylaşacak çünkü bir uzay aracının dünyadan uzaya fırlatılması ile aydan uzaya fırlatılması arasında kat kat enerji tasarrufu sağlanacağı ifade edilmektedir.

Yapay zeka algoritmasına sahip Starship SN9 yere inişi esnasında önceki prototip SN8 gibi patladı.

Testlerde kullanılan bir adet Starship roketinin kabaca yaklaşık maliyeti 216 milyon dolar.

SpaceXAy’a ve Mars’a gidebilmek için yeniden kullanılabilir Starship adı verilen uzay araçlarını tasarladı. Yakın tarihte 216 milyon dolar değerindeki SN9 prototipini başarılı bir şekilde fırlatarak10 km yüksekliğe çıkarmayı başardı. Yapay zekâ kullanılan iniş sürecinde meydana gelen hata sonucubu prototip yere çakılarak patladı. Patlama sırasında şirketin canlı yayınını sunan yetkili, test görevinin başarılı olduğunu ve çok güzel verilerin toplandığınıifade etti.Şirket neyin yanlış olduğunu öğrendiği için yere çakılmayı ve patlamayı adeta bir başarı olarak gördü.

SpaceX’in yaptıkları bana Edison’un lambayı icat etmesini hatırlattı. Edison 1000 deneme sonunda lambayı icat ettiğinde sorulan bir soru üzerine “Lambayı icat etmek 1000 aşamalı bir süreç idi önceki hata gibi görünen 999 adım 1000.adıma götüren öğrenmelerle ile doluydu” der. Lütfen başarı için hata yapmaktan korkmayalım.

Simülasyon ortamında 10.000 deneme sonunda istenilen hedefe başarılı iniş yapmayı

öğrenen yüksek bir ortalama ödüle sahip uzay aracına ait yapay zeka yazılımı sonucu

İnsanlık için karşımızda duran sorunlardan biri uzay aracını fırlatmaktan öte uzay aracını Dünya’ya, Ay’a veya Mars’a başarılı bir şekilde indirmeyi başarabilmek gibi duruyor. Bu sebeple, yakın zamanda basit bir simülasyon ortamında Yapay zeka kullanarak yaptığım bir yazılım çalışmasında, 10.000 adet deneme sonunda 3 adet yönlendirici motora sahip bir uzay aracını başarılı bir şekilde kendi kendine iniş yapabilmesini, yüksek bir ortalama ödülle sağlayabildim. Bundan sonraki aşamada gerçek küçük prototipler üzerinde SpaceX gibi fiziksel kalibrasyonun yapıldığı testler neden Şanlıurfa’da yapılmasın… Sağlık, mutluluk ve esenlikler dilerim.

Kaynaklar

Astronom Selçuk Topal, Oxford Üniversitesi, Astrofizik Bölümü, https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/hayat/mars-hakkinda-bilmeniz-gerekenler-30184409

https://www.fool.com/investing/2020/02/16/are-elon-musks-spacex-promises-even-possible.aspx

https://www.e-psikiyatri.com/mars-neden-bu-kadar-onemli

https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/hayat/marsa-gitmek-insanlik-icin-neden-onemli-40515549

https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-53582385

https://powerzeka.com/bilim-teknoloji/marsa-ulasmak-ne-kadar-surer/

https://www.dunya.com/dunya/dunyanin-yarisi-susuzluk-riskiyle-karsi-karsiya-haberi-408385

https://www.houstonchronicle.com/news/houston-texas/space/article/FAA-approves-SpaceX-launch-SN9-could-fly-today-15918233.php#photo-20562527

https://www.hurriyet.com.tr/gundem/999-kez-hata-yapabilirsin-104784

# YAZARIN DİĞER YAZILARI

Yazar İ. Berkan Aydilek - Mesaj Gönder

#

göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak Ajans Urfa Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Ajans Urfa hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Ajans Urfa editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Ajans Urfa değil haberi geçen ajanstır.

04

Yeni öğrenci - Hocam ellerinize ve emeğinize sağlık. Her defasında farklı ufuklar açıyorsunuz. Yeni yazılarınızı merakla bekliyorum.

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 10 Mart 12:53
03

Tahir - Hocam sanliurfamizin medari iftarı gururu yazılarını çalışmalarını heyecanla takip ediyoruz. Hocami güzel yerlerde gorecez insAllah

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 10 Mart 12:53
02

Tahir - Hocam sanliurfamizin medari iftarı gururu yazılarını çalışmalarını heyecanla takip ediyoruz. Hocami güzel yerlerde gorecez insAllah

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 10 Mart 12:53
01

Ramazan Mehmet - Tebrikler hocam güzel yazı olmuş. Urfamızın ufku açık akademisyenlere ihtiyacı var.Gençlere idol olmak önemli .Artık Urfa bilimle,kültürle,güzel şeylerle gündeme gelsin.

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 10 Mart 12:53


Şanliurfa Markaları

SİZDE BU ALANA REKLAM VERMEK İSTER MİSİNİZ?

+90 (505) 585 67 77
Reklam bilgi